رقابت سالم در محیط کار
رقابت سالم در محیط کار میتواند باعث ایجاد انگیزه و انرژی بیشتر و همچنین شکل گیری خلاقیت و افزایش کیفیت کار تولید شده شود. روی دیگر این سکه نیز میتواند موجبات از بین رفتن اعتماد به نفس و بیانگیزگی کارکنان را فراهم نماید. اما بطور کلی میتوان رقابت را از موجبات چابکی سازمانی و تلاش هر چه بیشتر کارمندان در عرصهي فعالیتهای مربوط به شغل دانست. بنابراین میتوانیم ضمن جلوگیری از هر اثر منفی و مضر رقابت، آن را به شکل مثبتتری در فضای سازمانی خود وارد کرده و به شکل یک فرهنگ سازمانی تبدیل نماییم.
دلیل اهمیت رقابت سالم:
از آنجایی که اکثر کسب و کارها بر پایهی کار تیمی بنا شدهاند، رقابت در فضای کار تیمی با شدت بیشتری دیده میشود و این رقابتها ممکن است بعضا موجب نفاق و چند دستگی در بین اعضای تیم شود؛ چرا که هرکسی در تلاش خواهد بود برای اثبات هر چه بهتر و بیشتر خود از دیگران پبشی بگیرد. لذا هدایت تیم در مسیر رقابت سالم که موجب پیشرفت کل مجموعه شده و تبعات منفی و مخرب آن را کاهش میدهد.
فضای رقابتی به افراد اجازهی بروز خلاقیت هر چه بیشتر و رشد توانمندیهای فردی در حوزهی مسئولیتی خود را میدهد. افراد در فضای رقابتی سالم، با آگاهی از قابلیتهای وجودی خود و تلاش برای تقویت آنها، در برابر شکستهای احتمالی احساس ضعف نمیکنند. بلکه با جسارت بیشتری برای رشد و تعالی جایگاه فردی خود تلاش میکنند.
ویژگی رقابت سالم:
۱. هیجانانگیز بودن:
در رقابت سالم هیچکس برنده نیست. بلکه برعکس آنچه که از اسم آن به ذهن میرسد، ما در رقابت سالم نه تنها چیزی از دست نمیدهیم، بلکه تا اندازهی زیادی بر توانمندیهای فردی و تلاشهای ما نیز افزوده خواهد شد. ما از فضای رقابت سالم لذت میبریم و همواره به دنبال کشف و یادگیری مسائل پیچیدهتر و جذابتر خواهیم بود.
۲. سرگرم کننده بودن:
در حالت معمول ما در محیطهای کاری با فضای رقابتی مواجهیم. درواقع همهی کارمندان تلاش میکنند تا در جایگاه فعلی خود بهترین بوده و برای ارتقای آن نهایت تلاش خود را به کار ببرند. اما نکتهای که در این زمینه برای مدیران بایستی حائز اهمیت باشد این است که فضای رقابتی موجود را به گونهای ترسناک و استرس زا برای کارمندان تبدیل نکنند و بر ایجاد یک فضای سرگرم کننده متمرکز باشند.
۳. اجباری نبودن:
از سری نکات مهمی که بایستی به آن توجه نماییم این مسئله است که فضای رقابتی برای هر موقعیت و شرایطی پاسخگو نیست. برخی افراد در فضای غیر رقابتی با کیفیت بیشتری فعالیت میکنند. بنابراین نباید بر تمام قسمتهای سازمان نسخهی مشابه پیچید! ایجاد فضای رقابتی الزامی نیست. افراد بایستی با میل و رغبت شخصی فعالیتهای خود را انجام دهند. بنابراین پذیرفتن این موضوع که ممکن است برخی بخشها و تیمها رقابتیتر از سایرین باشند مهم است.
۴. تعیین هدف و نیاز رقابت:
رقابت مفید زمانی اتفاق میافتد که افراد بدانند بر سر چه موضوعی باهم در حال رقابتند. مثلا هنگامی که هدف از ایجاد رقابت را ارتقای جایگاه شغلی تعیین میکنیم، افراد کاملا بر موضوع واقفند و تلاشهای خود را در همین راستا متمرکز مینمایند.
این موضوع را نیز بایستی مدنظر داشته باشیم که هدف رقابت با اهداف سازمان در یک راستا باشد. برای این منظور تعیین یک چهارچوب مشترک برای کارمندان میتواند کمک کننده باشد.
۵. توجه به ارزشها:
شاید بهتر این است که تمرکزمان را از روی نتیجه برداشته و بر روی ارزشهایی که در این زمینه کسب میکنیم قرار دهیم. درواقع آن اندازه که ارزشهای بدست آمده از راه رقابت دارای اهمیت است، نتیحهای که بدست میآید مهم نیست. چرا که ما در این مسیر با ارزشهایی مانند سختکوشی، افزایش بازدهی، افزایش قدرت خلاقیت و… مواجه میشویم. این ارزشها به حدی برای مجموعه و روند پیشرفت آن دارای ارزش و اهمیت است که حواس ما را از نتیجهی نهایی پرت کند.
خلاصه مقاله:
خلاقیت در فضای سازمانی هم میتواند ناسالم و مخرب باشد و هم سالم با تاثیرگذاری مثبت. مدیریت این مسئله و هدایت این فضای رقابتی به سمت رقابت سالم نشات گرفته از تواناییهای مدیر سازمان است. از این بابت که فضایی را فراهم کند تا کارکنان در فضای رقابتی سالم رشد و تعالی فردی و شغلی را کسب نمایند و سازمان را در مسیر پیشرفت هدایت کنند.