تحلیل رقابتی
تحلیل رقابتی فرآیندی است تحلیلی که از طریق آن می‌توانیم به شناسایی رقبای تجاری خود بپردازیم. دست یابی به اطلاعاتی در رابطه با قابلیت‌ها، نقاط ضعف، نقاط قوت، استراتژی‌های فعالیتی، توانمندی‌های بازاریابی، مشتریان و سایر اطلاعاتی از این قبیل از طریق تجریه و تحلیل‌های رقابتی امکان پذیر خواهد بود.
این اقدامات به ما این امکان را می‌دهد که با شناسایی نقاط قوت و ضعف کسب و کار خود، بهترین عملکرد را از خود در بازار رقابتی موجود به نمایش بگذاریم. همچنین در زمینه‌ی انتخاب بهترین استراتژی‌ها در مسیر کسب و کار، یاری رسان ما خواهد بود. همچنین برای خواندن مقاله‌های بیشتر در مورد بازاریابی می‌توانیم به صفحه بلاگ مراجعه کنید.
مزایای تحلیل رقابتی:
تجربه و تحلیل دامنه‌ی فعالیتی رقبا به ما اطلاعاتی بیش از آنچه که می‌دانیم و در ظاهر از کسب و کارها به نظر می‌رسد ارائه می‌دهد. این اطلاعات به ما در فروش بیشتر، بهینه سازی مناسب‌تر خدمات، بکارگیری استراتژی‌های مناسب کمک می‌نماید.
شاید بتوان تحلیل رقابتی را در ۴ دسته‌ی کلی مورد بررسی قرر داد:
۱. چه کارهایی نباید انجام دهیم:
این فاکتور با دقت در اشتباهات کسب و کارها قابل دست‌یابی است. معمولا هر مجموعه در انتخاب استراتژی‌های راهبردی خود در طول حیات کسب و کار اشتباهاتی مرتکب می‌شود. این اشتباهات بعضا بسیار هزینه بر بوده و به سختی قابل جبران می‌باشند. پروسه‌ي تحلیل رقابتی به ما در عدم انتخاب راهی که رو به بیراهه و شکست است، کمک می کند. این اتفاق مخصوصا در کسب و کارهای مشابه که مدیران آنها معمولا ذهنیتی یکسان در پیشبرد اهداف تجاری خود دارند بسیار می‌تواند موثر واقع شود.
مقالات مرتبط: بازار رقابتی کامل چیست؟
۲. چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم:
تحلیل رقابتی صرفا بر بعد منفی کسب و کارها تمرکز ندارد. ضمن این پروسه می‌توانیم از تصمیمات و استراتژی‌های مثبت کسب و کارها نیز اطلاع حاصل کنیم. عملکرد مثبت آنها می‌تواند مانند چراغی روشت کننده‌ي راه ما نیز باشد؛ یعنی ما نیز می‌توانم با بکارگیری استراتژی‌های مثبت آنان، راهی به سمت موفقیت و پیشرفت پیدا کنیم.
۳. فرصت‌های بازار و یافتن مشتریان:
با تحلیل رقابتی می‌توانیم به آن بعد عملکردی رقبایمان در بازار که در آن ضغف دارند دست یافته و در صدد پر کردن خلاء‌های موجود بربیاییم. همچنین در طی این پروسه، یافتن مشتریان ناراضی از کسب و کارهای رقیب نیز امکان پذیر خواهد بود. بنابراین برای دست گرفتن نبض بازار رقابتی و تولید محصولات مورد نیاز مشتریان، تجزیه و تحلیل رقابتی موثر خواهد بود.
مراحل تجزیه و تحلیل رقابتی:
۱. شناسایی رقبا:
در این مرحله تمرکز ما بایستی فراتر از رقبای موجود باشد؛ یعنی باید بر روی رقبای احتمالی نیز متمرکز شویم. چرا که در هر کسب و کار، هدف اصلی کسب بالاترین میزان سوددهی است و ظهور رقبای احتمالی درآینده می‌تواند بعنوان مانعی جدی بر سر راه این هدف قرار گیرد.
در شناسایی رقبا باید این موضوع را نیز مدنظر داشته باشیم که برخی از رقبای ما مستقیم و برخی غیرمستقیم هستند.
رقبای مستقیم ما کسانی هستند که کسب و کاری مشابه کسب و کار ما دارند و نیازهای مشترکی از مشتریان هدف ما را برطرف می‌نمایند. می‌توان گفت این دسته، رقبای اصلی ما هستند که باید در راس پروسه‌ی تحلیل ما قرار بگیرند.
رقبای غیر مستقیم ما کسانی هستند که یا کسب و کاری متفاوت را اداره می‌کنند و یا در ماهیت تولیدات خود، تفاوتی عمده با تولیدات ما دارند. به عنوان مثال: اگر کسب و کار ما در راستای تولید ظروف تفلون باشد، و کسب و کار دیگری نیز در راستای تولید ظروف گرانیتی همان محصول تولیدی ما را در جنس دیگری تولید کند، بعنوان رقیب غیرمستقیم شناخته می‌شود. چرا که مشتریان هدف دو محصول، بسته به نیاز آنان متفاوت است.
اما نکته‌ی قابل توجه این است که در پروسه‌ی شناسایی رقبا نباید بطور کامل از رقبای غیرمستقیم فاصله بگیریم و تمام توجه خود را بر روی رقبای مستقیم قرار دهیم. چرا که این امکان وجود داد روزی رقبای غیرمستقیم نیز تغییر موضع داده و وارد بازار تولید محصولات مشابه ما بشوند.
۲. شناسایی محصولات رقبا:
در این مرحله از تحلیل رقابتی به بررسی محصولات و خدمات رقبا می‌پردازیم. در این ارزیابی، کیفیت محصولات و خدمات، قیمت، بازار هدف ، تخفیفات و تمامی مواردی که مربوط به ارائه‌ی کالاها و خدمات از سوی رقباست بایستی مورد بررسی قرارگیرد. این بررسی به ما در تولید و ارائه‌ي بهترین کالا و خدمات و جذب مشتریان بیشتر کمک می‌نماید.
مقالات مرتبط: تحقیقات بازاریابی چیست؟
۳. تحقیق درباره‌ي تاکتیک‌های فروش:
تاکنیک‌های فروش می‌تواند در برگیرنده‌ی کانال‌های فروش، نحوه‌ی عرضه‌ي کالا و خدمات بصورت آنلاین و یا حضوری، حضور و یا عدم حضور کارشناس فروش، طریقه‌ی بازاریابی محصولات، شراکت یا عدم شراکت در فروش، دلیل مشتریان برای خرید یا عدم خرید از آنان باشد.
با کنار هم قرار دادن تکه‌های پازل فروش، می توانیم بهترین بازار را برای ارائه‌ی محصولاتمان بیابیم. همچنین در انتخاب تاکتیک‌های مناسب برای فروش و بازاریابی نیز اثربخش خواهد بود.
۴. توجه به هزینه های حمل و نقل:
ممکن است برخی از رقبا امکان خرید آنلاین را برای مشتریان فراهم کرده باشند. در خریدهای آنلاین بحث هزینه‌ی حمل و نقل مطرح میَ‌شود. برخی کسب وکارها ارسال رایگان را برای مشتریان خود درنظر می‌گیرند که این می‌تواند یک نوع مزیت رقابتی در نظر مشتریان باشد. برخی دیگر از رقبا نیز ممکن است هزینه‌ای پایین‌تر از اصل هزینه‌ی ارسال را دریافت کنند. در تحلیل رقابتی بایستی به عملکرد رقبا در این زمینه دقت کنیم و یکی از این دو گزینه را برای جذب مشتری انتخاب نماییم.
۵. بررسی حضور رقبا در فضای مجازی:
با پیشرفت چشم گیر و روزافزون فضای مجازی، امروزه هر کسب و کاری برای خود در فضای مجازی یک فضای امن ایجاده نموده است. در تحلیل رقابتی متوجه خواهیم شد که حضور فعال رقبا در پلتفرم‌های مجازی و راه‌اندازی سایت برای ارائه‌ی محصولات و خدمات و بازاریابی اینترنتی می‌تواند در رشد قابل ملاحظه‌ي آنان تاثیرگذار باشد. لذا بایستی ما نیز ساز و کار مناسب برای فروش آنلاین را ایجاد نماییم.
مقالات مرتبط: پیشنهاد منحصر به فرد USP چیست؟
کلام آخر
تحلیل رقابتی و شناسایی موقعیت رقبا و شیوه‌ي فعالیتی آنان می‌تواند روشی مناسب برای شناخت بازار رقابتی و پیروزی بر رقبا باشد. حتی برای ورود به فضای تجارت جهانی و بازارهای بین‌المللی، تحلیل رقبابتی می‌تواند زمینه را برای شناخت رقبای فعال در سطح بین الملل آماده نماید. تجزیه و تحلیل رقبا در نگاه اول شاید پیچیده و دشوار بنظر برسد اما با بکارگیری صحیح تکنیک‌های تحلیل و مشخص کردن موضع و اهداف خود به راحتی می‌توانیم این پروسه را به بهترین نحو به انجام برسانیم. برای دریافت مشاوره با متخصصان سایت یوپرودمی با شماره ۰۹۱۲۰۸۹۶۲۸۹ در تماس باشید.
