چابکی سازمانی
چابکی سازمانی پاسخ سریع یک سازمان، مجموعه و یا کسب و کار به تغییرات ایجاد شده در این حوزه است.
کسب و کارها همواره با تغییرات و فراز و نشیبهای بسیاری همراه هستند و ویژگی متمایز کنندهی یک کسب و کار در مواجه با این تغییرات، سرعت هماهنگ سازی و وفق دادن خود با شرایط موجود است. می توان گفت یکی از اصلیترین علل موفقیت یک کسب و کار، توانایی تطبیق سریع با تغییرات بوجود آمده، سازگاری و تجدید رویکرد خود در راستای تغییرات میباشد.
از آنجایی که بیشتر کسب و کارها در زیر بار سنگین تغییرات کمر خم میکنند، هر اندازه که یک سازمان انعطاف پذیری بیشتری نسبت به سایر رقبا داشته باشد، در به دست گرفتن نبض بازار رقابتی، سودآوری و پیشرفت موفقتر خواهد بود. همچنین برای خواندن مقالههای بیشتر در مورد مدیریت میتوانیم به صفحه بلاگ مراجعه کنید.
اهمیت چابکی سازمانی:
امروزه و با توجه به سرعت تحولات در حیطهی کسب و کارها، چابکی سازمانی دیگر یک امر اختیاری برای سازمانها نیست. با توجه به افزایش تقاضای مشتریان و روند صعودی بازار در هر سال، و همچنین بحث دیجیتال مارکتینگ که کار عرضهی محصولات را سرعت و سهولت بخشیده، این مهم بایستی جزو پیکرهی اصلی یک سازمان واقع شود. سازمانی که این مقوله را جدی نگیرد در بازار رقابتی خود و در مواجهه با سایر رقبا عقب میماند و با شکست مواجه میشود.
مقالات مرتبط: فرهنگ سازمانی چیست؟
مدلهای چابکی سازمانی:
هر سازمان به فراخور موضوع فعالیت خود، بایستی از مدلهای مختلفی از چابکی برای پیشبرد صحیح و مناسب اهداف سازمانی خود استفاده کند. در حال حاضر 3 نمونه چابکی سازمانی وجود دارد که البته در حال توسعه است. اما برای نتیجه بخش بودن نباید به یک نمونه اکتفا کرد و بهتر آن است که از اشکال و مدلهای مختلف استفاده کنیم. در ادامه به توضیح اصلیترین مدلهای چابکی سازمانی میپردازیم:
۱. چابکی عملیاتی:
این قسم از چابکی به توانایی سازمان در انتقال سریع منابع در اختیارش در راستای بهبود شرایط کسب و کار مربوط میباشد. گاهی تغییراتی که شرکتها با آن مواجه میشوند چنان سریع و غیر قابل پیش بینی است که برای ثبات وضعیت خود ناچارند وضعیت عملیاتی خود را تسریع کنند. تحقق این موضوع گاها ممکن است از طریق برون سپاری رخ دهد.
۲. چابکی سرمایه گذاری و مشارکت:
گاهی برای توسعه و بهبود کسب و کار نیاز داریم با افراد و یا سازمانهای دیگری نیز مشارکت و همکاری داشته باشیم. مثلا افراد جدیدی را با تخصصهای مرتبط و لازم به مجموعهی خودمان اضافه و یا اقدام به اعطای نمایندگی کنیم.
۳. چابکی استراتژیک:
مربوط به استراتژی است که رهبر و مدیر یک کسب و کار بایستی در حوزهی کاری خود داشته باشد. یعنی فرصتها و تهدیدها را به خوبی بشناسد و برای آنها را برنامههای از پیش تعیین شدهای درنظر بگیرد. همچنین بایستی با خلاقیت و ایدههای نو همواره برای رقابت و پیشی گرفتن از سایر رقبا آماده باشد. در چابکی استراتژیک میتوانیم با استفاده از ایدههای جدید، توانایی انطباق خودمان با شرایط را بالا برده و مزیتهای رقابتی بیشتری کسب کنیم.
مقالات مرتبط: افزایش بهرهوری سازمانی
کاربردهای چابکی سازمانی:
۱. سازگاری با تغییرات:
سازمانهایی که به چابکی خود اهمیت میدهند، همواره برای تغییرات آمادهاند. حتی سازمانهایی که قادر به پیش بینی تغییرات هستند، همواره یک گام جلوترند. چرا که بر روی تغییرات اختمالی متمرکزند و با شیوههای جدید و نو سعی میکنند در کوتاهترین و سریعترین زمان، خود را با آن منطبق سازند.
۲. رشد درآمد بالا:
سازمانی که دارای چابکی است، میتواند با ایدههای جدید از سایر رقبای تجاری خود پیشی بگیرد. بدین ترتیب محصولات و خدمات خود را به شکل جدید و کیفیت بالاتر ارائه مینماید. سازمانی با این ویژگی، در جذب مشتری جدید و حفظ مشتریان سابق موفقتر عمل خواهد کرد.
۳. تعامل کارمندان:
با وجود چابکی سازمان، کارمندان هرکدام وظایف خاص خود را به جزئیات میدانند و برآن تمرکز دارند. در واقع وظایف به تفکیک مشخص است و از تعدد وظیفه و پراکندگی آن خبری نیست.
از آنجایی که اکثر افراد از فعالیت های تکراری و یکنواخت بیزارند و ترجیح آنان اشتغال در محیطی پویا همراه با طرح ایدههای نو و خلاقیت میباشد، سازمانی که فاکتور چابکی در آن پر رنگ است را انتخاب میکنند. سازمانهایی که دارای چابکی سازمانی هستند، کارمندان وفادار و خلاق بیشتری را جذب میکنند.
مقالات مرتبط: اخلاق حرفهای در سازمان
چگونگی ایجاد یک سازمان چابک:
۱. استخدام افراد مناسب:
کارمندان مهرههای سرنوشتساز شطرنج سازمان هستند. برای چابکی سازمان بایستی در انتخاب، چینش و حرکت این مهرهها نهایت دقت را بکار ببریم. بعنوان مثال از افرادی در سازمان استفاده کنیم که ذهن خلاق و نوآورانهای داشته باشند. بعضا نیازی به تاکید بیش از اندازه بر روی تخصص و دانش افراد نیست. همین اندازه که افراد حاضر در تیم ما تواناییهای بالقوه و یا ذهن خلاق و ایده پردازی داشته باشند کمک بزرگی به پیشرفت مجموعهی ما خواهد کرد.
۲. ایجاد چشم انداز:
ایجاد چشم انداز از وظایف مدیر سازمان است. زمانی که هدف مجموعه برای کارمندان واضح و روشن باشد، همه برای برآورده شدن آن هدف به تلاش و تکاپو واداشته میشوند. چشم انداز مشترک به افزایش مشارکت کارمندان با یکدیگر نیز کمک میکند و باعث کاهش ترک کار میشود.
۳. از بین بردن سدهای ارتباطی:
همهی بخشها و قسمتهای مختلف یک مجموعه مانند اعضای بدن هستند که با هدف حفظ حیات انسان با همکاری و تعامل یکدیگر عمل می کنند. یک سازمان با هدف واحد و مشترک و یادآوری آن به کارمندان بایستی آنان را در تعامل با یکدیگر قراردهد. از بین بردن این سدها ممکن است در نگاه اول سخت بنظر برسد اما با یادآوری و تاکید بر هدف سازمان میتوان زمینهی تعاملات هرچه بیشتر را فراهم نمود.
کلام آخر
همانطور که بیان شد امروزه ارزشهای چابکی سازمانی بر هیچکس پوشیده نیست و اهمیت آن روز به روز نیز بیشتر میشود. در جهان سراسر تغییر و تحول امروز، یکی از موثرترین راهها برای پیروزی در بازار رقابتی، استفاده از همین قابلیت است. شاید در نگاه اول ساده بنظر برسد، اما دارای ابعاد پیچیده و نیازمند دقت و برنامهریزی فراوان میباشد. برای دریافت مشاوره با متخصصان سایت یوپرودمی با شماره ۰۹۱۲۰۸۹۶۲۸۹ در تماس باشید.