بازار رقابت انحصاری
بازار رقابت انحصاری نوعی از بازار است که در آن با تولیدکنندگان و عرضه کنندگان بسیاری مواجهیم که یک نوع کالای خاص ارائه می‌نمایند. به عبارت دیگر در این نوع از بازار هر فروشنده، عرضه کننده‌ی انحصاری کالای خاصی است که در عین این انحصار، رقبایی نیز در کنار خود دارد. کالاهایی که در بازار رقابت انحصاری مورد عرضه واقع می‌شوند در عین شباهتی که با یکدیگر دارند، دارای وجوه تمایزی از نظر کیفیت، بسته‌بندی، برند و… نیز هستند. در این بازار بصورت موقت و در مدت زمان کوتاهی یک شرکت می‌تواند بصورت انحصاری عمل نماید و به سود اقتصادی قابل توجهی نیز دست یابد. اما در ادامه با ورود سایر شرکت‌ها و ایجاد تمایز در محصولات، موجبات شکل‌گیری رقابت کامل فراهم می‌شود و امکان کسب حداکثری سود اقتصادی وجود نخواهد داشت.
در بازار رقابت انحصاری، معیار قیمت برای خریداران برخورداری از کیفیت است. یعنی خریداران قیمت هر کالا را با کیفیت آنها مقایسه می‌کنند و سپس اقدام به خرید می‌نمایند.
شرایط ورود به این بازار با موانع کمی روبه‌روست. به همین دلیل بطور مداوم رقبای جدید وارد بازار می‌شوند. با این هدف که از کسب سود بالا توسط شرکت‌های موود جلوگیری نموده و خود به سود کلان دست یابند.
ویژگی بازار رقابت انحصاری:
۱. در این بازار هر عرضه‌کننده‌ای می‌تواند با سیاست‌های مشخص و تعیین شده توسط خود پیش برود. به عبارتی دیگر هر شرکت می تواند بدون توجه به سایر رقبا و اقتصاد جامعه، قیمت محصولات خود را افزایش دهد.
۲. از طرفی دیگر نیز در این بازار، مشتریان اطلاعات کافی دراختیار دارند که چه کالاهایی در چه مکان‌هایی ارائه می‌شوند و چه وجوه تمایزی میان آنها وجود دارد.
۳. در این بازار محصولات در عین شباهتی که با یکدیگر دارند و می‌توانند جانشین هم باشند، از جهاتی مانند قیمت، کیفیت، برند و… با یکدیگر متفاوتند.
۴. در بازار رقابتی بدلیل تفاوت‌هایی که میان محصولات دیده می‌شود، امکان خرید برای خریدار فقط از یک تولید کننده وجود دارد. به عبارتی دیگر درمیان عرضه‌کنندگان مختلف محصولات مشابه، تنها یک فروشنده است که می‌تواند نیاز و خواسته‌ی خریدار را بطور صحیح و کامل رفع نماید.
بازار انحصار چند جانبه:
انحصار چند جانبه در جایی وجود دارد که با تسلط تعداد محدودی تولیدکننده در بازار یا صنعت خاصی مواجهیم. در این شرایط تولیدکنندگان از برنامه‌ها و عملکرد سایر رقبا مطلع هستند. تصمیمات اخذ شده توسط هر یک از آنها، بر دیگران نیز تاثیرگذار خواهد بود. در شرایط انحصار چند جانبه، فروشندگان ممکن است اقداماتی محدود کننده را انجام دهند. اقداماتی که در نتیجه‌ی آن هم راستا با تولید محدود، با افزایش قیمت نیز مواجه باشیم.
ویژگی‌های بازار انحصاری چند جانبه:
۱. برخلاف بازار رقابتی انحصاری، ورود و خروج در بازار انحصاری چند جانبه با موانع بسیاری همراه است. موانعی مانند هزینه‌های بالای سرمایه‌گذاری، تکنولوژی پیشرفته و…
۲. تعداد فروشندگان و ارائه کنندگان کالا در این بازار محدود است. به همین جهت تصمیمات و عملکرد هر یک از عرضه کنندگان می‌تواند بر روی سایرین تاثیرگذار باشد. در نتیجه‌ی این امر، هر فروشنده‌ای برای هر اقدامی در بازار بایستی عمکرد رقبای خود را نیز مدنظر قرار دهد و متناسب با آن گام بردارد.
خلاصه مقاله:
بازار رقابت انحصاری از جمله مواردی است که به وفور با آن سر و کار داریم. از جمله‌ی این بازارها می‌توان به مرکز ارائه‌ی محصولات مراقبت پوستی و آرایشی اشاره کرد. در عین شباهتی که میان محصولات ارائه شده در این بازار وجود دارد، تفاوت‌های عمده‌ی موجود میان آنها را نیز نمی‌توان انکار نمود. تفاوت‌هایی مانند برند، قیمت، کیفیت و… که بر تصمیم خریدار بطور مستقیم تاثیرگذار است. در دل بازار رقابت انحصاری، بازار انحصاری چند جانبه را داریم. در بازار انحصاری چند جانبه برخلاف بازار رقابت انحصاری، با تعداد محدودی از فروشندگان مواجهیم که می‌توانند با پیاده‌سازی سیستم اتحاد و تبانی، تولیدات را کاهش و قیمت‌ها را افزایش دهند. از طرفی دیگر نیز بدلیل محدود بودن تعداد این قبیل فروشندگان، تصمیمات و عملکرد هر یک از آنها بر سایر رقبا تاثیرگذار خواهد بود.
