ابزارهای سرمایه

ابزارهای سرمایه فاکتورهای لازم جهت فعالیت در بازار سرمایه در کشورهای مختلف می‌باشند. هر کشوری بنا به نظام پولی و بانکی و ساختارهای اقتصادی، بازار سرمایه مخصوص به خود را دارد و وجه مشترک آنها بنگاه‌های اقتصادی است که می‌تواند برای تامین مالی و بهره‌وری، از انواع ابزارهای سرمایه استفاده کند و به اهداف خود برسند.

با رونق بازار سرمایه، بورس ایران مثل بازار سرمایه بین‌المللی ابزارهای خود را کامل کرده است و به جز چند مورد محدود، مهمترین و پرکاربردترین ابزار سرمایه‌گذاری را در بورس دارند.

انواع ابزارهای سرمایه:

۱. سهام:

سهام یکی از محبوب‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری در بورس است که توسط شرکت‌ها منتشر می‌شود. شرکت‌های سهامی، سرمایه خود را به صورت سهمی که قابل انتقال به غیر و قابل معامله هستند درمی‌آورند که در این سهام میزان تعهدات، مشارکت و منافع صاحب سهم مشخص شده است. سهام‌ها از نظرحقوقی دو نوع هستند:

سهام عادی:

به طور کلی سهام عادی بر دو نوع هستند: سهام عادی با نام و سهام عادی بی نام. فرق سهام عادی با نام و سهام عادی بی نام این است که در برگه سهام با نام نام صاحب سهام نوشته می‌شود. اما در سهام بی نام این طور نیست. سهام عادی یکی از رایج‌ترین و اصلی‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری در بازار بورس است که قابل معامله می‌باشد. صاحب سهام عادی به اندازه سهمی که خرید کرده صاحب بخشی از شرکت می‌باشد و به همان اندازه از سود و مزایایی که برای سایر صاحبان شرکت در نظرگرفته شده بهره‌مند می‌شود.

بیشتر سهام شرکتها به صورت سهام عادی منتشر می‌شوند و مزیت آن این است که صاحب سهم علاوه بر حق رای و دریافت سود دارای حق تقدم خرید سهام می‌باشد.

سهام ممتاز:

سهام ممتاز یک نوع سند مالکیت و  قابل انتقال است که صاحبان دارای حقوق ثابت و محدود از دارایی‌های شرکت می‌باشند. مهمترین حق امتیاز صاحبان سهام ممتاز دریافت سود بیشتر و دارای حق اولولیت برای پرداخت سود می‌باشد؛ حتی در زمان ورشکستگی.

این سهام از روش پذیره‌نویسی منتشر می‌شود و هم زمان با تاسیس و فعالیت شرکت وارد بازار می‌شوند. در خارج از بازار بورس هم قابل معامله می‌باشند.

۲. اوراق قرضه و اوراق مشارکت:

اوراق قرضه به اسنادی گفته می‌شود که دارندگان بر این اساس به ناشران آن وام می‌دهند و به ازای وامی که به ناشران داده‌اند سود دریافت می‌کنند و زمان سررسید، اصل سرمایه را از فروشنده پس می‌گیرند. بعنوان مثال به صورت دوره‌ای و ماهانه سود وام خود را دریافت می‌کنند و زمان سر رسید اصل سرمایه را از فروشنده پس می‌گیرند. اوراق مشارکت اوراق بهاداری هستند که برای تامین مالی پروژه‌های شهرداری و توسعه عمرانی منتشر می‌شوند. ناشران اوراق مشارکت تعهد می‌کنند سود قطعی و اصل پول را در تاریخ مشخص پرداخت نمایند. سود قطعی به دارندگان اوراق مشارکت به صورت علی الحساب پرداخت می‌شود و پایان پروژه اگر میزان سود پروژه از مبلغ سود قطعی بیشتر باشد، مابه التفاوت این مبلغ را به دارندگان اوراق مشارکت پرداخت می‌کنند.

۳. مدیریت دارایی:

ورود به بازار سرمایه و سرمایه‌ گذاری مستلزم دانش و تخصص کافی و پایش مداوم بازار و اقدام به موقع می‌باشد. افرادی که مایل به سرمایه گذاری در بازار هستند اما زمان و دانش کافی ندارند، می‌توانند کار را به شرکت‌هایی که در این زمینه تبحر و تجربه دارند واگذار کنند و به صورت تخصصی در آن فعالیت نمایند. مدیریت دارایی به دو دسته تقسیم می‌شود:

۱. صندوق سرمایه‌گذاری:

صندوق‌های سرمایه گذاری زیر نظر بورس هستند. هدف صندوق سرمایه‌گذاری جمع کردن سرمایه‌های افرادی است که تمایل به سرمایه گذاری دارند ولی زمان و تخصص کافی ندارند. صندوق‌ها سرمایه‌های افراد را در دارایی‌های مختلف شامل سهام اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند و بخشی از سود به کسانی که در صندوق سرمایه‌گذاری کردند پرداخت می‌شود.

۲. سبد گردانی:

این روش یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم می‌باشد. سبدگردان‌ها بهترین سبد سهام را با توجه به هدف و میزان ریسک پذیری سرمایه گذاران انتخاب می‌کنند و بابت این کار سود دریافت می‌کنند. کار سبد گردانی به صورت دقیق و با طراحی پرسشنامه تخصصی و با هدف و میزان ریسک پذیری انجام می‌شود و یکی از بهترین و مطمئن ترین روش‌های ورود به بازار سرمایه است.

خلاصه مقاله:

مدیریت ثروت شرایطی را مهیا می‌کند که هر فرد با هر سطح از دانش اقتصادی و مالی، متناسب با درجه ریسک پذیری به صورت غیر مستقیم بتواند از بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری استفاده کند. متخصصان ابزارهای سرمایه‌گذاری را می‌شناسند و با توجه به اهداف مشتری، مناسب‌ترین ابزارها را انتخاب می‌نمایند.